10.11.2023
5 Dakika
Toroslar’ın eşsiz doğal güzelliğiyle Akdeniz’i adeta kucakladığı bir noktada yer alan Alanya, yüzyıllar boyunca bölgede yerleşim yeri arayışındaki pek çok medeniyet için bir çekim merkezi olur. Alanya’nın MÖ 3. yüzyıldan beri varlığını sürdürdüğü düşünülen kalesi de bölgeye egemen olan medeniyetlerden iz taşıyan bir yapı olarak günümüzde de ayaktadır.
Ünlü tarihçi Strabon’un deyimiyle “Kilikya’ya batıdan girildiğinde görülen ilk şehir” olan Alanya’nın korunması amacıyla inşa edilmiş bu yapı, denizden yaklaşık 250 metre yükseklikte bir yarımada üzerinde yer alır. Kale, toplam 83 kulesi ve 140 burcuyla yüzlerce yıldır Alanya Limanı’na gözcülük eder. MÖ 67 yılında Gnaeus Pompeius Magnus tarafından ele geçirilene kadar Akdenizli korsanlara ev sahipliği yapan kale, Roma İmparatorluğu’nun egemenliğine geçtiği bu tarihten sonra genişletilip yeni binalarla donatılır.
13. yüzyılda I. Alaaddin Keykubat yönetimindeki Selçuklular tarafından ele geçirilen kale, yine benzer bir onarım ve genişletme çalışmasına sahne olur. Günümüzde kentin sembollerinden biri haline gelmiş olan Kızılkule, iç kalede bulunan Selçuklu Sarayı ve çok sayıda sarnıç, Alanya Kalesi’ni yöneten ilk Selçuklu kumandanlarından biri olan Akşebe Sultan’dan ismini alan mescit ve türbe bu dönemden kalmadır. Ayrıca kale yakınlarında tarihi yine Selçuklu Devleti’ne uzanan bir tersane yapısı da yer alır. Alaaddin Keykubat’ın “İki Denizin Hâkimi” unvanını almasında etkili olan bu tersane 1960’lı yıllara kadar kullanılır. Bugün ise bu yapı, Gemi ve Denizcilik Müzesi olarak ziyaretçileri ağırlar. Surları içinde günümüzde de yerleşimin sürdüğü Alanya Kalesi’nde, Bizans İmparatorluğu’ndan kalan kilise ve şapellerin yanı sıra 13. yüzyılda inşa edilmiş Süleymaniye Camisi’ni de görebilirsiniz.
Alanya Kalesi, yüzyıllardır Akdeniz’in masmavi sularını izlerken, uzunluğu 6 buçuk kilometreyi bulan surlarıyla sıkıca kol kanat gerdiği onlarca insanın da hatırasını saklar. Dolayısıyla kalenin çok sayıda efsanevi anlatıya da konu olması şaşırtıcı değildir. Bunlardan biri de kalenin Bizans egemenliğinde olduğu dönemde geçen hüzünlü bir aşk hikâyesidir. Gelin, bu hikâyeye birlikte kulak verelim.
Bu aşk hikâyesinin başkahramanı, Bizans’ta valilik görevini yerine getiren tekfurlardan biri olan Argiles’in kızı Eleni’dir. Argiles’in yönettiği dönemde şehre Vasili adında bir korsan musallat olur ve tekfur ne kadar uğraşsa da Vasili’nin şehri yağmalamasının önüne geçemez. Korsanın hışmından bir türlü kurtulamayınca duruma kendince bir çare üreten Argiles, kızı Eleni’yi korsan Vasili’yle evlendirirse bu sonu gelmez yağmadan kurtulabileceğini düşünür. Gelgelelim Eleni, babasının bu isteğine boyun eğmeye hiç de niyetli değildir; tekfurun kızı yüreğini fakir bir çobana kaptırmıştır. Babasının isteğini kabul etmez ve cesurca karşısına çıkıp, bir başkasıyla asla evlenmeyeceğini söyler. Tabii ki tekfur, o heybetli hükümdar, kızının itaatsizliğini gururuna yediremez ve onu Alanya Kalesi’nde bir zindana attırır. Eleni’nin zindandaki hücresinin penceresi olanca güzelliğiyle Damlataş kumsalına bakar çünkü tekfur, Alanya’nın güzelliği karşısında kızının yaşamdan vazgeçemeyeceğini ve eninde sonunda korsan Vasili’yle evlenmeyi kabul edeceğini düşünmüştür. Oysa sevda inatçıdır. Babasının umduğunun aksine, sevdiğinden vazgeçmez Eleni. Zindandaki penceresinden gördüğü manzaraya bakıp gece gündüz gözyaşı döker. Böylece Alanya Kalesi’nden Damlataş’a uzanan ve o zamana kadar çıplak olan tepede defne, nar ve iğde ağaçları biter. Yöre halkı da Eleni’nin çıplak bir tepeyi ağaçlandıran gözyaşlarının hikâyesinden öyle etkilenir ki ne zaman Alanya’da yağmur yağsa ve etrafı defne kokuları sarsa akıllarına Eleni’nin gözyaşları gelir.
İşte, gökyüzünde parlayan güneşiyle, plajlarının sımsıcak sarı kumlarıyla ve Akdeniz’in sonsuzluğu hatırlatan pürüzsüz maviliğiyle tüm dünyada bir deniz turizmi merkezi haline gelen Alanya, böyle dokunaklı bir hikâyeye ve görkemli bir tarihi yapıya da ev sahipliği yapıyor. İçinde birçok medeniyetin dokunuşlarından ve hikâyelerinden izler barındıran Alanya Kalesi ziyaretinizi bekliyor.
