Ankara Roma Hamamı

ANKARA ROMA HAMAMI ve AÇIKHAVA MÜZESİ

Roma Hamamı, Ulus Meydanı’ndan Yıldırım Beyazıt Meydanı’na uzanan Çankırı Caddesi üzerinde, Ulus’tan yaklaşık 400 metre uzaklıkta, yolun batısında, caddeden 2,5 metre kadar yükseklikteki bir plato üzerinde bulunmaktadır.

Antik Dönemde Ankara’da bir hamam olduğu tarihi kaynaklardan bilinmekteydi. Hamama ilişkin ilk izler 1931 yılında yapılan bir inşaat sırasında ortaya çıkarılan kalıntılar ile tespit edilmiştir. Büyük Hamam, palaestra (spor alanı) ve hamam binası olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Hamam binası yaklaşık olarak 140,00 x 180,00 m boyutlarında olup, bu yapının kuzey-doğu kenarında yaklaşık 95,00 x 95,00 m boyutlarında bir palaestra yer alır. Büyük Hamam’ın, kazılarda ortaya çıkarılan buluntular ve sikkelere göre İmparator Caracalla’nın hüküm sürdüğü dönemde (MS 211-217) inşa edildiği düşünülmektedir.

Bugün Roma Hamamı olarak adlandırılan bu ören yerinin bir höyük olduğu, aşağıdan yukarıya doğru Frig, Roma, kısmen de Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde yerleşim gördüğü anlaşılmıştır.

Eskilerin Çankırıkapı dedikleri bu ören yerinde, bugün görebildiğimiz Roma Çağı binaları arasında iki ayrı tesis ile karşılaşmaktayız.

1 – Antik Ankyra şehrinin sütunlu yolundan bir kısım,

2– Roma Çağı Hamamı ve Palaestra’sına ait binalar. Bunların etrafında da yine Roma Devri’nden başka yapıların temel izlerine rastlanmıştır.

AÇIKHAVA MÜZESİ

Yaklaşık 65.000 m2  bir alanı kapsayan Ankara  Roma Hamamı ören yeri, 1997-2001 yılları arasında yapılan çalışmalarla bir Açık Hava Müzesi görünümüne kavuşturulmuştur.

Ören yerinde bulunan yaklaşık 1000 adet çeşitli eser, mezar stelleri, kitabeler ve mimari parçalar biçiminde 3 ana gruba ayrılmıştır. Palaestra’nın güney ve batı kanatlarında mezar stelleri, kuzey kanadında yazıtlı bloklar, postamentler ve su künkleri, doğu kanadında altar vb. diğer mimari eserler, orta alanda da lahit ve aslan heykelleri sergilenmektedir.

Sergilenen eserlerden mezar stellerinin çoğunluğu Roma ve Bizans dönemlerine aittir.

Yazıtlı bloklar ise genellikle kitabeler ve mil taşlarından oluşmaktadır. Bunlar, Ankara’nın bu dönemleri ile ilgili bilgiler de içeren eserlerdir. Örneğin bu kitabelerden, İmparator Vespasianus döneminde (M.S. 69-79) Ankaralı emekli askerlerin bir dernek kurduklarını öğrenebilmemizin yanı sıra, yine bu kitabelerden, dönemin ekonomik, sosyal, kültürel ve ticari yapısı ile spor etkinlikleri hakkında bilgiler edinebiliyoruz.

Bunların yanı sıra, bu alandaki Roma Çağı yapılarına ait, güzel işçilik örnekleri veren mimari yapı elemanları ile kapalı hamam bölümünün batısındaki teşhir alanında da “Nike’li zafer anıtı biçiminde kabartmalı bir blok”, diğer sergilenen eserler arasındadır. Bu alanda sergilenen diğer eserler ise sütun başlıkları, sütun kaideleri ve diğer küçük mimari parçalardan oluşmaktadır.

Ayrıca bu alanlarda, ziyaretçilerin rahat bir şekilde gezebilmeleri amacıyla gezi parkurları ve çevre düzenlemeleri gerçekleştirilmiştir.