Muğla İasos Örenyeri

"DENİZİN HAYAT VERDİĞİ KENT"

IASOS

Iasos Antik Kenti, Muğla ili, Milas ilçesi, Kıyıkışlacık Mahallesi sınırlarında, Milas ilçesinin yaklaşık 26 km batısında yer almaktadır. Antik kentte en erken arkeolojik buluntu M.Ö. 3. bin yıla uzanmaktadır. En erken mimari kalıntılar ise M.Ö. 2. binyıla tarihlenen Bronz Çağ’ı yerleşimine ait duvar kalıntılarıdır.

BOULEUTERİON: Agoranın güneybatı köşesinde güney stoasının hemen arkasında yükselir. Bu Iasos’daki en iyi korunmuş yapılardan biridir. Kazılardan önce bile basamakların üst kısmı görülebiliyordu. Orijinal yapı M.Ö. 4. yy. şehir meclisi kurulduğu zaman inşa edilmiştir. Ancak şimdi görülen düzenleme M.S. 1. yüzyıla aittir. Dikdörtgen bir plana sahiptir ve oturma sıraları üççeyrek daire oluşturur. Caveasının dokuz alt basmağı korunabilmiştir. Bunların üstünde üç üst basamak sırasının ayırma diazoması geçiyordu. Zarif profilli basamakların yan kenarları aslan ayağı şeklinde yapılmışlardır. Döşemesi çok renkli mermerden olup orkestra yan basamaklara kadar uzanıyordu.

SAAT KULESİ OLARAK BİLİNEN BAKDAKHİN ANIT MEZAR: Şehirden 1 km uzakta, doğu kıyısında Çanacık Tepe’nin alçak yamaçlarında bir mezarlık alanı bulunur. Buraya “Saat Kulesi” olarak adlandırılan bir Roma mezar anıtı hükmeder. Geç Roma İmparatorluk Dönemi’ne tarihlenen anıt, kule veya podyumlu mezarlar olarak bilinen Suriye mezarlarına benzemektedir. Üst üste iki odadan meydana gelen yapının çatısı küçük bir kubbe ile örtülmüştür. Üstteki küçük odanın üç kenarındaki kemerler ve köşelerde ara duvarlar bulunur. Yapının arka cephesindeki izlerden anıtın duvarlarının zamanında mermer plakaları taklit eden bir sıva ile kaplı olduğu anlaşılmaktadır. Yapı M.S. 2. yüzyıla tarihlenmektedir.

MENDİREK KULESİ: Şimdi suyun altında kalmış iki paye, Iasos’un batı limanını kapatıyordu. Şehrin açık denize karşı bulunduğu enlemesine ve ters konumu, ayrıca rüzgârın yönü göz önüne alınırsa, bunların dalgakıran olmadıkları, limana giriş çıkışları kontrol ettikleri anlaşılmaktadır. Bu payeler hem agora ile aynı yapı katında hem de doğu kıyısı boyunca bulunan liman yapılarının inşa edildiği döneme, yani Erken İmparatorluk Dönemi’ne aittir. Orta Bizans Dönemi’nde doğudaki küçük limana bir kule eklenmiştir. Kulenin kuzey ve batısı sağlam destek duvarlarıyla güçlendirilmiş ve silahların kullanılması için iki sıra mazgal deliği açılmıştır.

AKROPOL ÜZERİNDEKİ ORTA ÇAĞ KALESİ: Kale surları, Bizans Dönemi’nden bir sarnıcı ve kuzeybatıdaki günümüzde izleri kısmen görülebilen muhtemelen Helenistik Dönem’e ait küçük bir tapınağı barındıran yamuk biçimli bir alanı içine alır. Surlar, araziye en açık kenarlarda bulunan on dört yarım daire ya da kare kuleyle korunur, ancak dik kayalığı takip eden batı tarafına kule yapılmamıştır. İnşası için çok sayıda devşirme malzeme kullanılmıştır; doğu kısmında daha eski binalara ait sütun tamburlarını ve diğer mimarî ögelerini görmek mümkündür. Surun iki girişi vardır; kuzeydeki ana giriş kare plânlı iki kule tarafından korunur